Jan Pieter en Marloes krijgen weleens de vraag of de jongste de laatste is

Het is om halfnegen ’s avonds rustig in hun ruime woning in Alblasserdam. Slechts af en toe klinken er voetstapjes op de trap. Bijvoorbeeld als de zesjarige Evelyne toch nog even om een hoekje komt kijken. Of als de grieperige Leah (2) troost nodig heeft.

Geen probleem, want Jan Pieter en Marloes zijn flexibel. Hun leven staat in het teken van hun gezin.

Het stel is inmiddels al zo’n vijftien jaar getrouwd. In die vijftien jaar hebben ze negen kinderen gekregen: Anne-Louise (14), Rosanna (12), Maurits (10), Anne-Rhodé (8), Evelyne (6), Stefan (5), Martha (4), Leah (2) en Jan-Pieter (1). En nu is Marloes zwanger van de tiende.

Jan Pieter: „Mensen zullen er misschien weleens iets van denken, dat er bij ons telkens met een tussenpoos van zo’n anderhalf jaar een kindje geboren wordt. Maar wij genieten van ons gezin. Van de week zagen we het hartje weer kloppen op de echo. Dat is net zo bijzonder om te zien als bij de eerste.” Marloes: „Het wonder van nieuw leven wordt niet gewoner naarmate je meer kinderen krijgt. Eerder het tegenovergestelde.”

Hoe vinden de kinderen het dat er gezinsuitbreiding komt?

Jan Pieter: „Een van hen dacht al iets aan mama’s buik gezien te hebben. En een ander was ervan uitgegaan dat onze jongste de laatste was. Ze konden niet wachten tot ze het op school mochten vertellen, en aan hun vrienden.” Marloes: „Ik werd meteen gefeliciteerd door de juf van de kleuterklas. Ze hadden al voor het kindje gebeden.” Jan Pieter: „En ze zijn er al mee bezig wie het in de kerk mag brengen bij het dopen.”

Hoe houd je het gezellig met een groot kindertal?

Jan Pieter: „We moeten er met elkaar wat van maken. Daar doen we alles voor. Ik heb een haardenzaak en als ik op zaterdagmorgen klanten ga bezoeken, mogen er altijd twee kinderen mee in de bus, met wie ik dan ook nog even iets leuks ga doen. Iets lekkers halen bijvoorbeeld. Op vrijdagavond is het altijd een strijd wie er de volgende morgen mee mag. Op zaterdagmiddag gaan we met elkaar weg. Naar een markt in een stad bijvoorbeeld, naar opa en oma, fietsen of een ijsje halen. Ook de zaterdagavond houden we vrij. Dan lezen we voor, of doen een spelletje.

Natuurlijk moeten we soms ook streng zijn. Het is af en toe een zoektocht hoe je op een goede manier leidinggeeft aan een groot gezin. Je kunt het als ouders bijna niet goed doen.”

Er zijn genoeg ouders die zich niet kunnen voorstellen hoe je negen kinderen grootbrengt.

Marloes: „Je krijgt ze gelukkig niet allemaal op een dag.” Jan Pieter, met een lach: „We hebben allebei ondernemersbloed en krijgen de kracht om een groot gezin te runnen.” Marloes: ,,In de loop van de tijd hebben we als ouders wel bepaalde dingen moeten afleren. Alles onder controle willen houden bijvoorbeeld. Je moet leren loslaten en geduld hebben. En je gaat anders naar het leven kijken. Grote problemen worden wat kleiner in een groot gezin.” Jan Pieter: „Klanten zeggen weleens heel direct tegen mij dat ze er geen zin in zouden hebben. Dat begrijp ik ook. Het is hard werken. Zelf vinden we ook dat we verstandig met gezinsplanning moeten omgaan. Onze mentale en fysieke gezondheid staat op nummer één, zeker die van Marloes. Daar praten we ook over. Zo van: „Joh, we hebben al zo veel kinderen, denk je dat je het aankunt als we nog een kindje krijgen?” Je kunt gezinsuitbreiding mooi vinden, maar het moet behapbaar blijven. Gelukkig hebben we wel de middelen en de ruimte in ons huis voor ons gezin.”

Krijgen jullie vaak opmerkingen over jullie kindertal?

Marloes: ,,Vanuit de seculiere wereld horen we vaak: ,,Wat mooi.” Maar niet iedereen staat er zo in. Soms ben ik er zelf heel vol van dat we weer in verwachting zijn, maar merk ik soms dat anderen er moeite mee hebben om ook blij voor ons te zijn. Wat daarvoor de reden ook is.” Jan Pieter: „Soms feliciteren anderen me bijvoorbeeld niet. Dat vond ik vroeger weleens moeilijk. Want waarom zou je dat nou niet doen? Een ander hoeft het kindje toch niet op te voeden? Maar je weet niet wat erachter zit.”

Marloes: „We trekken vaak veel bekijks met ons gezin. Lopen we in de stad, dan worden we bijvoorbeeld gefotografeerd. Of mensen beginnen mensen het aantal kinderen te tellen.” Jan Pieter: „En we krijgen weleens de vraag of de jongste de laatste is. Maar daar hebben we zelf ook geen antwoord op.”

Marloes: „We zijn in elk geval heel blij met elke zwangerschap. Kinderen zijn een zegen.” Jan Pieter: „Een erfdeel des Heeren en des buiks beloning. We zijn ontzettend dankbaar dat we elkaar en onze kinderen hebben.” Marloes: „Vooral dat eerste moment, net nadat het kindje geboren is, is bijzonder. Als de andere kinderen niet kunnen wachten om ernaar te kijken, hoe oud of stoer ze ook zijn. Dat is niet te omschrijven zo mooi, daar word ik altijd stil van.”

Hoe pittig is het, een elfkoppig huishouden runnen?

Jan Pieter: ,,We zijn als team op elkaar ingespeeld en voelen elkaar zonder woorden aan. Maar we lopen ook weleens tegen dingen aan. Zo vonden we de gezinsuitbreiding van de achtste naar de negende ineens heel zwaar. We liepen op ons tandvlees, dat hadden we nog nooit meegemaakt.” Marloes: ,,Waarschijnlijk omdat we zelf ouder worden en een paar peuters in huis hadden die enorm aandacht vroegen.” Jan Pieter: ,,Toen hebben we bij de komst van de negende gezegd: Misschien is dit de laatste. Toch is dat gevoel weer weggezakt. Ook bij Marloes. Dan reilt en zeilt de boel hier weer, en kunnen we het ook weer biddend overgeven. Het zijn tropenjaren. We zullen vast achteraf terugkijken en ons afvragen hoe we het deden, maar vooral verwonderd zijn dat we er de kracht voor kregen. Dit is ons leven.”

De kinderen komen uit school. Ze willen allemaal hun verhaal kwijt en vechten om je aandacht. Hoe geef je die aan negen kinderen tegelijk?

Marloes: ,,Het is soms echt multitasken. Ze willen inderdaad allemaal hun verhaal vertellen en de kleintjes rennen intussen heen en weer.” Jan Pieter: ,,Als je hier op zo’n moment mee zou draaien, zou je denken: Hoe doen ze dit dan? Marloes racet ook de hele dag met de bakfiets heen en weer, want de kinderen hebben geen continurooster. Het is af en toe een rollercoaster.”

Marloes knikt bevestigend: „Het is vaak schakelen, en veel ballen tegelijk in de lucht houden.”

Jan Pieter: „Als ik uit mijn werk kom, willen ze opnieuw hun verhaal kwijt. Daarom stel ik tijdens het eten elk kind om de beurt vragen. Hoe het op school was en wat ze gedaan hebben. Dan mogen ze elkaar niet onderbreken. Een kind voelt zich vereerd dat het even in het middelpunt van de belangstelling mag staan en mag vertellen. Dat vind ik onwijs belangrijk, die individuele aandacht.”

Je moet flink wat energie hebben voor een groot gezin.

Jan Pieter: „Wij slapen gemiddeld vijf uur per nacht. Marloes gaat rond kwart voor één naar bed en we zijn er weer voor zessen uit, zodat we samen de dag kunnen beginnen met gebed, het lezen uit een Bijbels dagboek en ontbijten. Daarna scheiden onze wegen.” Marloes: ,,Gedurende de dag bellen we wel veel met elkaar voor overleg.” Jan Pieter: ,,Als ik uit mijn werk kom, ga ik gelijk vol gas verder aan de bak. Dan help ik Marloes met het avondeten. Ik repareer kapotte dingen, zoals speelgoed en fietsen, of ontstop een wc. Daarna leggen we de jongste kinderen op bed, doen we huiswerkondersteuning en gaat Marloes vervolgens verder met huishoudelijke werkzaamheden. Daarna moet er gestreken worden en opgeruimd. Want elke dag hebben we enorme hopen was.” Marloes, lachend: ,,Het is net een wasserette hier. Ik hecht veel waarde aan schone kleding en gooi veel op de strijkhoop. Dus mijn strijk is echt veel.” Jan Pieter: ,,Rond een uur of tien gaan we nog een uurtje aan de slag met de administratie. Dat is een wezenlijk onderdeel van onze dag. Dan hebben we even tijd voor oprechte interesse in elkaar en voelen we de chemie tussen ons weer.”

Marloes: ,,Het gevaar is anders groot dat je langs elkaar heen gaat leven.” Jan Pieter: „Je moet elkaar blijven waarderen en interesse in elkaar tonen. Marloes en ik zijn allebei een tikje licht ontvlambaar, dus we hebben heus weleens een meningsverschil. Maar na vijftien jaar huwelijk leer je ook de valkuilen omzeilen.”

Marloes: „In een groot gezin blijft de motor altijd draaien. Maar dat zijn we gewend.” Jan Pieter: „Anderen verbazen zich soms over onze tomeloze energie. Zo gaan we in de zomer gerust naar de Alpen om trektochten te maken. Ik heb dan soms twee kinderen op mijn rug en Marloes een baby in een draagzak.” Marloes: „Vorig jaar was ik midden in de zomer uitgerekend. Daarom zouden we deze keer niets boeken. Maar dertien dagen na de bevalling vertrokken we toch naar Oostenrijk.”

Negen kinderen is negen keer speelgoed, negen paar schoenen, jassen, tassen en fietsen. Hoe houd je daar orde in?

Jan Pieter: „We leren onze kinderen al jong dat ze de boel achter zich op moeten ruimen. Ze mogen bij ons alles pakken om mee te spelen. We vinden het prima als ze drie bakken lego overhoopgooien. Maar ze mogen niet vertrekken voordat het allemaal opgeruimd is.”

Marloes: ,,Eerlijk gezegd heb ik een hekel aan wanorde en aan rondslingerende spullen. Ik sta liever wat eerder op om het netjes te maken dan dat het een rommel wordt.”

Jan Pieter: „Structuur is onze leidraad. Ik merk dat ik het fijn vind dat op zaterdag de auto is gewassen, de tuin is gedaan, de boodschappen zijn gehaald en de boel glad is. Dat geeft ons rust in ons hoofd. Het is een systeem waar wij lekker op gaan. Maar ontstaat daarin wanorde, dan krijgen we allebei kortsluiting en kunnen we daar heel chagrijnig van worden.”

Marloes: ,,Sinds kort hebben we takenlijsten voor de kinderen: wie de glasbak leegt, en de lege flessen wegbrengt, de tafel afruimt, de vaatwasser uitruimt. Eerst deden we het zonder takenlijsten, maar dan was er elke keer gemopper.”

Hebben jullie ook weleens tijd voor jezelf?

Jan Pieter: ,,Ik heb liever een goed gesprek met Marloes dan dat ik er alleen op uit ga.” Marloes: ,,Vrienden vragen soms of we ’s avonds met hen willen afspreken. Maar dan moeten we alles in het gezin laten schieten om zelf weg te kunnen. Dus dat doen we niet.”

Jan Pieter: „Ons leven bestaat uit drie elementen: geloof staat op nummer één, daarna het gezin en ten slotte het werk. Soms zeggen collega’s: Kom 's avonds wat drinken. Maar het geeft me meer voldoening om bij ons gezin te blijven. Niet dat ik mijn vrienden niet aardig vind, maar het is een kwestie van prioriteiten stellen.” Marloes: ,,Zonder de kinderen om me heen vind ik het saai. Ik heb niet de behoefte om een dagje alleen te gaan shoppen bijvoorbeeld, of te gaan sporten. Ik stop liever al mijn tijd en energie in ons gezin. Ik hoor weleens moeders bij school zeggen: vanmorgen ga ik even helemaal niks doen. Dan denk ik: Hoe dan?” Jan Pieter: ,,We hebben elkaar, en zo is het oké.”

Hoe houd je oog voor alle kinderen binnen het gezin?

Jan Pieter: ,,We doen er alles aan om te voorkomen dat er eentje buiten de boot valt. Er zijn veel verschillen tussen onze kinderen. Het is altijd weer de vraag wie je aandacht moet geven. Soms moet je wat harder trekken aan een stiller kind. Het is een voortdurend zoeken naar balans. Je moet je kinderen in de gaten houden, observeren, hun gedrag duiden. Dat doe je biddend, in het besef dat je in alles tekort komt. Ik hoop dat er later nooit één het idee heeft dat hij over het hoofd is gezien.”

Wat als jullie ziek zijn?

Marloes: ,,Ik kan me niet herinneren wanneer ik voor het laatst een dag op bed heb moeten blijven liggen.” Jan Pieter: ,,Ik heb een eenmansbedrijf. Ziek zijn is eigenlijk geen optie. Ben ik niet lekker, dan slik ik paracetamol en ga ik door. We hebben hooguit een keer met corona een weekend platgelegen. Al beseffen we dat we zo wat kunnen mankeren. Ik ben kostwinner. Ik plaats haarden bij klanten. Dat is fysiek zwaar werk, en soms gevaarlijk. Ik loop altijd over daken. Er kan wat gebeuren, dat besef ik.” Marloes: ,,Een paar weken terug had iedereen hier om de beurt griep. Toen heb ik ook wel wat gevoeld. Maar dan ga ik een keer om kwart over tien naar bed en maak ik een goede nacht. Dat doet heel veel.” Jan Pieter: „We slapen sowieso altijd binnen een minuut, en ook heel diep.”

Hoe kijken jullie naar de toekomst?

Jan Pieter: „Vaak vragen mensen waarom we in deze tijd zo veel kinderen op de wereld willen zetten. Die vraag begrijpen we. Als je kijkt naar alle zorgelijke ontwikkelingen en de oorlogen, dan weet je dat je in de eindtijd leeft. Toch mogen we als christenen ook verder kijken, met verwachting en perspectief de toekomst tegemoet gaan.” Marloes: ,,Er zullen in een groot gezin als het onze ongetwijfeld zorgen en problemen komen. Wat gaan we nog meemaken? Met wie komen onze kinderen thuis? Hoe kunnen ze straks nog een huis betalen? Soms vliegen die vragen ons aan. Maar tegelijk weten we ons daarin afhankelijk van de Heere. Tot nu toe hebben we de kracht gekregen voor ons gezin en Hij is er ook in de toekomst bij. We mogen op Hem vertrouwen.”

Jan Pieter: ,,Maar we zien ook weleens ergens tegenop hoor. Je draagt toch de verantwoording voor tien kinderen die je iets wilt meegeven en wilt voorleven. Dat gewicht drukt soms op ons. Tegelijkertijd zouden we nooit tien kinderen hebben gekregen als we niet de diepe overtuiging hadden dat God ons leven leidt. God gaat nog door met Zijn Kerk te bouwen, en daarom worden er nog steeds kinderen geboren.”

Dit interview verscheen in Terdege (nr. 11, 25 februari 2025). Een los nummer is te bestellen in onze shop.

beeld: Renate Bleijenberg-van Leeuwen